Alınteri Gazetesi 21. Yüzyıla Sosyalizmi Yazacağız!
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, Mayıs 2023 iş cinayetleri raporunu açıkladı. Rapora göre sadece mayısta en az 145, 2023’ün ilk 5 ayında 730 ve AKP’li yıllarda da 31 bin 276 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
Bu ayki raporuna 14-28 Mayıs tarihlerinde yapılan Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimlerinde Cumhur İttifakı’nın TBMM’de çoğunluğu aldığını, Recep Tayyip Erdoğan’ın ise yeniden Cumhurbaşkanı seçildiğini hatırlatarak başlayan İSİG Meclisi, hem AKP’li yıllarda işçi sınıfına yönelik saldırıları özetleri hem de bundan sonra olacaklara dair bir projeksiyon oluşturdu.
Bu yıllarda ‘Yeni Türkiye’, ‘yerli ve milli politikalar’, ‘İleri Türkiye’, ‘ekonomik kalkınma’ ve ‘büyüme’ gibi söylemler AKP kurmayları ve Erdoğan’ın dilinden eksik olmadı. Aksine her geçen yıl emekçilerin aleyhine çıkarılan yasalar, yüksek enflasyon ve giderek azalan alım gücü, hak ve özgürlük mücadelelerine karşı süreklileşen bir baskı ve güvencesiz çalışma koşullarının yaşama geçirildiği bir iş cinayetleri rejimi hayata geçirildi. İşte 21 yılın özeti bu oldu.
Şimdi de ‘istikrar ve güven’ ile inşa edilecek bir Türkiye yüzyılı vaad ediliyor. Ancak “Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz / Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde.” Her yıl sermayenin almadığı önlemler ve devletin denetlemediği koşullarda çalışan yüzlerce işçi arkadaşımız ölüyor, yaralanıyor, sakat kalıyor ya da meslek hastalığına yakalanıyor. Devlet, sermayenin her türlü baskı kurabileceği ve kural koyabileceği çalışma rejiminin güvencesini oluşturuyor. İşçilere düşen ise “güzel ölüm”, “işin doğasında bunlar var”, “kader” gibi söylemlerle var olan düzene boyun eğilmesinin istenmesi…
8 maddede AKP’li yıllarda işçi sınıfına yönelik saldırıları ve sonuçlarını özetleyerek devam eden raporun girişi, “Say say bitmez. Özetle 21 yılda iş cinayetleri gündelik yaşamın bir parçası haline gelmiş ve bu durum olağanlaştırılmıştır. ‘İstikrar ve güven’ ile inşa edilecek bir Türkiye yüzyılı vaadi de işçiler için farklı bir gelecek getirmeyecektir.
Ancak biz işçilerin de mücadelesi her alanda devam etmektedir. İş cinayetlerine, güvencesiz çalıştırmaya, sendikal örgütlenme üzerindeki baskılara karşı direneceğiz. Tuzla tersanelerinde, kot taşlama atölyelerinde, iş cinayetleri adalet davalarında, Soma madenlerinde, 3.Havalimanı’nda, Finans Merkezi’nde, BEDAŞ’ta, İSPER’de, Migros Depo’da, hastanelerde, okullarda, Sütaş’ta, Metal Fırtına’da, Yemek Sepeti’nde, Aliağa’da, belediyelerde, Antep’in tekstil fabrikalarında ve adını sayamadığımız yüzlerce alanda İSİG direnişleri sürdü, sürüyor, sürecek…” şeklinde bitti.
Beş ayda 730 iş cinayeti!
Raporda, yüzde 70’i ulusal basından; yüzde 30’u işçilerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri hekimleri, sendikalar ve yerel basından öğrenilen bilgilere dayanılarak tespit edildiği kadarıyla 2023 yılının ilk beş ayında (Ocak’ta 120, Şubat’ta 213, Mart’ta 130, Nisan’da 122 ve Mayıs’ta 145 olmak üzere) en az 730 işçinin hayatını kaybettiği kaydedilerek, ayrıntılar şöyle özetlendi:
İlk 5 ayda işkollarına göre iş cinayetleri
2023 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle: İnşaat, Yol işkolunda 118 işçi; Tarım, Orman işkolunda 94 emekçi (27 işçi ve 67 çiftçi); Taşımacılık işkolunda 82 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 80 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 49 emekçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 45 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 41 işçi; Metal işkolunda 38 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 33 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 24 işçi; Madencilik işkolunda 20 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 16 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 15 işçi; Enerji işkolunda 15 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 15 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 10 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 6 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 3 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 1 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 27 işçi hayatını kaybetti…
Nedenlerine göre
2023 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle: Trafik, Servis Kazası nedeniyle 161 işçi; Deprem nedeniyle 110 işçi; Ezilme, Göçük nedeniyle 109 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 93 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 86 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 28 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 26 işçi; Şiddet nedeniyle 24 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 21 işçi; İntihar nedeniyle 17 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 10 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 5 işçi; Diğer nedenlerden dolayı 40 işçi hayatını kaybetti…
Yaş gruplarına göre
2023 yılının ilk beş ayında iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle: 14 yaş ve altı 4 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 7 çocuk/genç işçi, 18-29 yaş arası 153 işçi, 30-49 yaş arası 314 işçi, 50-64 yaş arası 156 işçi, 65 yaş ve üstü 36 işçi, Yaşını bilmediğimiz 60 işçi hayatını kaybetti…
Kentler ve yurtdışında çalışılan ülkelere göre
2023 yılının ilk beş ayında 71 şehirde ve yurtdışında beş ülkede (kısa vadeli çalışmak için gidilen veya Türkiye menşeili şirketlerde çalışan) iş cinayeti tespit etmiş durumdayız: 124 ölüm İstanbul’da; 66 ölüm Adıyaman’da; 39 ölüm Hatay’da; 23 ölüm Adana’da; 22 ölüm Kocaeli’nde; 20 ölüm Bursa’da; 18’er ölüm Antalya ve Konya’da; 17 ölüm Kahramanmaraş’ta; 16 ölüm İzmir’de; 15’er ölüm Denizli ve Manisa’da; 14’er ölüm Malatya ve Şanlıurfa’da; 13’er ölüm Ankara, Aydın, Mersin ve Muğla’da; 12’şer ölüm Sakarya, Samsun ve Tekirdağ’da; 11’er ölüm Kayseri ve Trabzon’da; 10’ar ölüm Balıkesir ve Gaziantep’te; 9 ölüm Çorum’da; 8 ölüm Kastamonu’da; 7’şer ölüm Diyarbakır, Düzce, Isparta, Karaman, Mardin ve Uşak’ta; 6’şar ölüm Aksaray, Batman ve Rize’de; 5’er ölüm Artvin, Erzurum, Siirt, Yalova ve Zonguldak’ta; 4’er ölüm Afyon, Amasya, Burdur, Eskişehir, Kars, Ordu ve Sivas’ta; 3’er ölüm Elazığ, Kilis, Kütahya, Osmaniye ve Şırnak’ta; 2’şer ölüm Ardahan, Bartın, Bilecik, Bolu, Edirne, Kırıkkale, Kırklareli, Nevşehir, Niğde ve Van’da; 1’er ölüm Ağrı, Bingöl, Çanakkale, Erzincan, Gümüşhane, Iğdır, Karabük ve Tokat’ta; 6 ölüm Yurtdışında (2 Irak, 1 Azerbaycan, 1 Bosna Hersek, 1 Makedonya ve 1 Meksika)…
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz